2025-11-07
İBAN Kiralama Hesap Kullandırma - Bilişim Sistemleri Yoluyla Nitelikli Dolandırıcılık
(İBAN Kiralama Hesap Kullandırma)
- Bilişim Sistemleri Yoluyla Nitelikli Dolandırıcılık ve Hesap Kullanımının Riskleri
-
Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 158/1-f maddesi kapsamında yer alan "Bilişim Sistemleri, Banka veya Kredi Kurumlarının Araç Olarak Kullanılması Suretiyle Dolandırıcılık" suçu, hileli davranışlarla mağduru aldatarak haksız menfaat sağlamayı gerektirir. Bu tür dolandırıcılık eylemleri, genellikle sosyal medya (örneğin Instagram) veya sahte internet siteleri üzerinden yürütülür. Mağdurlar, sahte çekilişler veya gümrük fazlası ürün vaatlerine inanarak, "sigorta" veya "kargo" bedeli gibi isimler altında para transferi yapmaya ikna edilirler. Bu paralar, dolandırıcılık faaliyetinin arkasındaki kişilere değil, çoğunlukla hesabını suç kastı olmaksızın üçüncü kişilere kullandıran masum görünen bireylerin banka hesaplarına yatırılmaktadır.
-
Hesabını kullandıran kişiler açısından, hukuki süreçteki en kritik unsur dolandırıcılık kastının varlığının ispatlanmasıdır. Sanıklar, kendilerini savunurken hesaplarını iyi niyetle, örneğin "ticari işlerde kullanılması" veya "KDV kaydı oluşturmamak" amacıyla verdiklerini ileri sürebilirler. Ancak mahkemeler, kişinin hiçbir maddi menfaat temin etmeksizin ve açık kimlik bilgilerini bilmediği üçüncü şahıslara banka kartını veya hesabını vermesini "hayatın olağan akışına aykırı" olarak değerlendirir ve bu savunmaya itibar etmeyebilir. Mağdurdan gelen paranın hesap sahibine ait Akbank hesabına havale edilmesi veya ATM’den çekilmesi gibi banka hareketleri, dolandırıcılık suçunun işlendiğine dair somut delil olarak kabul edilmektedir.
- Dolandırıcılık suçu sabit görülse dahi, TCK'da sanık lehine düzenlenmiş indirim mekanizmaları mevcuttur. Bunların başında, TCK'nın 168/2. maddesinde düzenlenen Etkin Pişmanlık hükümleri gelir. Failin, kovuşturma aşamasına kadar mağdurun maddi zararını tamamen gidermesi (zararın tazmin edilmesi) durumunda, cezada indirim uygulanması zorunlu hale gelmektedir. Ayrıca, cezanın temel belirlenmesinde, TCK'nın 62. maddesi uyarınca sanığın genç yaşı (örneğin 20 yaşında olması), sabıka kaydının bulunmaması ve suçtan doğan zararın miktarının azlığı (TCK 61) gibi lehe olan takdiri indirim nedenleri de dikkate alınır. Bu indirimler, sanığın cezasının hafifletilmesini sağlamaktadır.